Nghiên cứu mới của IPAM về khung chỉ báo cho cộng đồng bền vững hướng tới chuyển đổi sinh thái - xã hội

Phát biểu khai mạc tọa đàm, PGS.TS. Đào Thanh Trường - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN cho biết, những tác động trái chiều từ tăng trưởng và phát triển kinh tế không gắn với bảo vệ môi trường sinh thái - xã hội đã tạo ra những hệ lụy gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai phát triển của cộng đồng. Sự hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường hay bảo vệ môi trường để phát triển kinh tế bền vững là cơ sở đầu tiên để bảo đảm sự phát triển bền vững nói chung, phát triển kinh tế nói riêng. Và khi sự hài hòa trong phát triển của yếu tố môi trường, xã hội song hành cùng với các định hướng phát triển về kinh tế và tăng trưởng, thì con người không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà còn là chủ thể điều chỉnh tính cân bằng của tất cả những yếu tố trên. Sự chung tay của mỗi thành viên trong xã hội, sự thay đổi nhận thức của từng cá nhân đến cộng đồng chính là yếu tố quan trọng nhất để các mục tiêu phát triển bền vững đi vào cuộc sống.

Trong những năm qua, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực đáng ghi nhận trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Gần đây nhất, tại Hội nghị Thượng đỉnh khí hậu COP26 diễn ra ở Glasgow (Scotland), Việt Nam cùng với nhiều nước trên thế giới đã cùng cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050. Cùng với đó là những hành động thiết thực như việc ban hành Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn, Chiến lược quốc gia và Kế hoạch hành động về Tăng trưởng xanh, Chiến lược quốc gia về Biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050, và các chính sách liên quan để tiếp tục thực hiện các mục tiêu Tăng trưởng Xanh, mục tiêu Phát triển bền vững.

Trong bối cảnh đó, chuyển đổi sinh thái - xã hội không phải là vấn đề quá mới, nhưng nổi lên là một vấn đề cấp thiết trong quá trình đánh giá các mục tiêu tăng trưởng và phát triển thực tiễn, liệu đã đáp ứng được với những kỳ vọng, những kiến tạo xã hội Xanh đã và đang đặt ra hiện nay? Theo đó, vấn đề phát triển cộng đồng bền vững liệu đã được đảm bảo khi mà Việt Nam vẫn được coi là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, tình trạng tài nguyên thiên nhiên bị khai thác cạn kiệt, đa dạng sinh học bị suy giảm, ô nhiễm môi trường vẫn còn tồn tại và ảnh hưởng nghiêm trọng. 

Theo PGS.TS. Đào Thanh Trường, nắm bắt được sự cần thiết của vấn đề này, từ năm 2018 đến nay, IPAM và Quỹ Rosa Luxemburg khu vực Đông Nam Á, Văn phòng đại diện tại Hà Nội đã triển khai hàng loạt các dự án trong hợp phần chuyển đổi sinh thái - xã hội, bao gồm các hoạt động như tổ chức hội thảo quốc tế, xuất bản sách, tài liệu nghiên cứu và tổ chức trại hè khoa học SETY cho các học viên trẻ đam mê khoa học môi trường và phát triển bền vững. Trong giai đoạn 2022-2025, IPAM tiếp tục phát huy các kết quả dự án hiện có và tiếp thực triển khai các nghiên cứu mang tính ứng dụng vào các hoạt động phát triển cộng đồng, hoạch định chính sách tại địa phương. 

Trong khuôn khổ dự án hợp tác năm 2023, nghiên cứu về Khung chỉ báo cho cộng đồng bền vững hướng tới chuyển đổi sinh thái - xã hội: Nghiên cứu trường hợp ở Việt Nam đã được thực hiện. 

Tọa đàm là diễn đàn nhằm công bố và đánh giá tài liệu nghiên cứu này, giúp tăng cường trao đổi học thuật giữa các nhà khoa học, chuyên gia trong và ngoài nước trong việc thực hiện bộ chỉ báo về SET tại cộng đồng. 

PGS.TS. Nguyễn An Thịnh chia sẻ các các kết quả nghiên cứu mới về khung chỉ báo cho cộng đồng bền vững hướng tới chuyển đổi sinh thái - xã hội